Sobota
nad Bzurą.
We wczesnych godzinach rannych dn. 11/IX w czasie marszu dca pułku otrzymał z dztwa dywizji następujący rozkaz: „ Npl trzyma dwór Walewice – Bielawy 14 pp. sforsuje rz. Bzurę w rej. Soboty, poczym natrze w ogólnym kierunku przez dwór Walewice na m. Rulice – wykorzystując las Stanisławów. W prawo naciera 63 pp. w og. kierunku na Bielawy. Na tej podstawie dca 14 pp. wydaje krótki rozkaz szczególny: dca III/14pp. mjr. Rodzeń. III/14pp. maszerujący w straży przedniej wzmocniony przez plut. ppanc. – wspierany przez bat. art. z podstawy wyjściowej m. Sobota natrze niezwłocznie wzdłuż drogi na dwór Walewice, który zajmie – rozpozna siły npla i stworzy dogodne warunki do dalszego działania zaczepnego pułku przez Rulice na las Stanisławów.
Dca I/14pp. mjr Kunda Piotr. I/14pp. przejdzie niezwłocznie do Zakrzewa 1 klm na zachód od Soboty, gdzie dalsze rozkazy otrzyma.
Dca II/14pp. mjr. Łobza Jan. II/14pp. przejdzie niezwłocznie do lasu płd-zach od m. Ostoja. m.p. dcy II/14pp. Gajówka Sobota – gdzie czekać na dalsze rozkazy.
Dztwo pułku i wys. punkt obserwacyjny d-cy pułku instaluje się w murowanej szkole powszechnej w Sobocie.
Oficer łączności przystępuje do budowy sieci telefonicznej. Rozpoznanie działać będzie przez dw. Sobota na flw Przesławice. Około godz. 7-ej dca pułku otrzymuje meldunek, iż dwór Sobota jest zawalony rannymi żołnierzami niemieckimi – jeden lżej ranny zostaje doprowadzony do dztwa pułku na przesłuchanie. Ok. godz. 8-ej przywieziony meldunek od dcy III/14pp. mjr. Rodzenia brzmi: „ Npl trzyma dwór Walewice – ogień ckm, umieszczonych w p. dominujących – trzyma pod ostrzałem groble i stoi opadający ku rzece.
III/14pp. ponosi duże straty. Czołowe elementy III/14pp. znajdują się na wysokości napisu „Wieś Walewice”. Na podstawie tego meldunku dca pułku wydaje rozkaz szczególny dla dcy I/14pp. Bat. I/14pp. wysunie się na kierunku Zakrzewo – Marywil na wys. III/14pp., zajmując dogodną podstawę do natarcia. W prawo od III/14pp. zajęcie podstawy do natarcia dca I/14pp. ma niezwłocznie meldować. Około godz. 9-ej dca pułku wydaje rozkaz bojowy do natarcia na dwór Walewice.
III/14pp. natrze na dw. Walewice, po opanowaniu dworu wykorzysta przez Łuby Bielawskie (napis w nawiasie) na Rulice . Ubezpieczy natarcie od wschodu. I/14pp. natrze przez Marywil na Łuby po opanowaniu wykorzysta na płd. część Rulice – w natarciu ściśle współdziałać z III/14pp. W prawo naciera na Bielawy 63pp. Wyruszenie natarcia po krótkiem przygotowaniu artyleryjskim o godz. 10-ej – II/14pp. w odwodzie pułku w lasku Sobota – ruch na rozkaz dcy pułku. Mp. dztwa pułku bez zmiany (szkoła powszechna w Sobocie). Ok. godz.9-ej npl otwiera silny ogień artylerii na ugrupowanie III/14pp. i na m. Sobota. W tym czasie przyjeżdża dca 4 dp. płk. Rawicz Mysłowski wraz z szefem sztabu kpt. Macharadże. Dca pułku przedstawia położenie pułku i npla. Płk. Rawicz Mysłowski aprobuje wydane rozkazy przez dcę pułku i odjeżdża samochodem do 63 pp.
Ok. godz 11-ej III i I/14pp. ponosząc duże straty utknęły na stokach i równinie Walewice. W tym czasie melduje się u dcy pułku mjr. Wojnarowski (oficer kontraktowy) wraz z baonem O.N. Brodnica. Dca pułku łączy się telefonicznie z dcą 4 dp. Do telefonu jednak podchodzi generał Bołtuć, dca grupy operacyjnej któremu dca pułku melduje położenie własne i własny zamiar, którym jest: opanowanie Rulice zbieżnym natarciem całości sił, poczym wykorzystać na płd skraje lasu Stanisławów – odwód pod dztwem dcy pułku w składzie II/14pp. i baonem O.N. natrze poprzez groble w og. kierunku na flw. Przesławice – 116,8 (gaj)- Rulice. I i III/14pp. zadanie bez zmiany. Godz. wyruszenia natarcia 12.00. P. Gen. Bołtuć przyrzeka wesprzeć to natarcie ogniem dywiz. art. – skierowanym przedewszystkiem na dw. Walewice. Dca pułku wydaje rozkaz do natarcia odwodu. Naciera dwoma baonami w I-rzucie, II/14pp. prawoskrzydłowy – kierunek natarcia: Dwór Sobota – flw. Przesławice – 116,8. Baon O.N. lewoskrzydłowy – kierunek natarcia: flw. Piotrowice – wieś Piotrowice – przytym baon O.N. ma ubezpieczyć natarcie od wschodu. Godz. wyruszenia z podstawy wyjściowej płn brzeg stawów godz. 12.30. Dca pułku posuwać się będzie przy II/14pp.. Ok. godz 12.30 dca pułku posuwa się z czołowymi elementami piechoty na grobli stawów Sobota na kierunku flw. Przesławice. Posuwanie się baonów przez rzekę Bzurę i łąki powolne i niepewne. By temu zapobiec dca pułku sam nadaje tempo oddziałom. Wysyła mnie, mającego obok siebie, z rozkazami podciągnięcia baony do płnc. skraju stawów, z zamiarem zorganizowania podstawę ogniową i ruch przez groble.
Przy dcy pułku jest tylko armatka ppanc i oficerowie sztabu z I adiutantem na czele. Słychać ciągle walkę na prawo w rej. Walewice i widać zmasowany ruch piechoty npla wzdłuż szosy na Chruślin i Chruślin Kościelny.
Rozkazuje dca pułku działonowemu otworzyć ogień, który okazuje się jest b. celny. Widać jak zmasowane grupy npla rozsypują się i ponoszą straty. A tymczasem własna piechota nie nadciąga. Dcę pułku zaczyna to ponosić – wysuwa się ze mną do przodu, by osobiście ustalić czy Przesławice są wolne – padają pojedyncze strzały z kb, widać w kołysających się od wiatru szuwarach, sylwetki żołnierzy niemieckich. Jeden z tych strzałów trafia d-cę pułku w prawą nogę poniżej kolana. Daję znak do tyłu do oficerów dr-ny dcy pułku i po CKM, nadciągający ze szpicy II/14pp. aby jak najszybciej znaleźli się obok d-cy. Przecinamy dcy pułku but i zakładamy prowizoryczny opatrunek. W tym czasie podchodzą jednostki baonu mjr. Łobzy. O kijach d-ca pułku, skacząc na jednej nodze i podtrzymywany przeze mnie rusza z baonem przez groble. Kiedy znalazł się w rejonie flw. Przesławice otrzymujemy ciężkiej art. ogień npla., pociski padają wśród nas . Po zajęciu flw. Przesławice okazuje się że npl zdążył odpłynąć na wschód. D-ca pułku teraz oddaje dowództwo pułku mjr. Łobzie, który przedewszystkiem ma zebrać i uporządkować pułk w Łubach Bielawskich, poczem udaje się do punktu opatrunkowego po zastrzyk przeciwtężcowy. Lekarz 14pp. ppor. Puzyrewicz, mający rozwinięty punkt opatr. w zaroślach na płd. od dworu Sobota, robi dcy pułku zastrzyk i zakłada mocny opatrunek. Na punkcie widać wielu rannych żołnierzy. Dca pułku jest b. słaby, otrzymuje kartę ewakuacyjną i częściowo bryczką a częściowo autem dcy dywizji odstawiony jest do dztwa dywizji do Gosławic, a z rozkazu dcy 4 dp. płk. Rawicz Mysłowskiego dztwo 14pp. obejmuje ppłk. Sołtys Bohdan. W dniu tym ginie ppor. Sińczuk i ok. 80 szeregowych a npl 3 oficerów i 120 szeregowych, pochowanych w jednej mogile w rej. dworu Sobota. Sytuacja jak szkic nr. 4.